بخشی از یک مقاله

مهرداد ایران‌مهر

دانش ژنتیک،

کابوس باورمندان به نظریه کوچ آریاها

ژنتیک از دانش‌هایی است که نتایج حاصله از آن، حالت «صفر و یک» دارد. یعنی، وقتی یک آزمایش ژنتیک نشان می‌دهد که فردِ «آ» فرزند فرد «ب» است، دیگر نیازی به ترتیب دادن آزمایش‌های بعدی نیست.

 

در آبان‌ماه سال ۱۳۹۰، دانشگاه پورتس‌موث آزمایشی را به سرپرستی گروه پژوهشی «دکتر مازیار اشرفیان بُناب» پژوهشگر رشتۀ ژنتیک پزشکی و جمعیتی دانشگاه کمبریج ترتیب داد.

هدف این آزمایش، تعیین هویت ژنتیکی مردمان کنونی ساکن در محدودۀ فلات ایران بود. پژوهش‌های ژنتیکی گروه پژوهشی دکتر اشرفیان بناب که بر روی ۲۶ گروه جمعیتی در ایران و نیز اسکلت‌های ده‌هزار سالۀ به دست آمده از «شهر سوخته» انجام شده بود، نشان می‌داد ایرانیان کنونی دارای پشتوانۀ ژنتیکی یکسانی با مردمان کهن و باستانی (بومی) فلات ایران هستند.

دکتر مازیار اشرفیان بناب در گفتگو با بی‌بی‌سی:

«مطالعات ژنتیک نشان می‌دهد، محتوای ژنتیکی ما به مقدار بسیار‌بسیار محدود و کمی به منطقۀ آسیای میانه برمی‌گردد. مارکرها و شاخص‌های ژنتیکی خاصی که ما می‌توانیم در آسیای میانه پیدا کنیم یا ماورای قفقاز، که بر اساس تئوری‌های موجود منشا اولیۀ اقوام آریایی بوده، در فلات ایران بسیار‌بسیار کم پیدا می‌شوند. ما به این نتیجه رسیدیم که تمامی اقوام ایرانی، ریشۀ مشترکی دارند که چیزی بیش از ۷۰ درصد محتوای ژنتیکی تمام گروه‌های ایرانی که فعلا در مرزهای سیاسی ایران زندگی می‌کنند، به یک ریشۀ مشترک حدودا ده‌هزار ساله برمی‌گردد که در منطقۀ جنوب‌غربی ایران زندگی می‌کردند.»

همچنین بر پایۀ آزمایشی دیگر از همین گروه پژوهشی در سال ۱۳۸۵، که با همراهی گروهی از برجسته‌‌ترین دانشمندان رشتۀ «ژنتیک تکاملی و جمعیتی» در دانشگاه کمبریج انجام گرفت، نشان داده شد که:

شاخص‌های تمایز ژنتیکی جمعیت‌‌های ایرانی (مانند FSt)، بیانگر ریشۀ ژنتیکی یکپارچۀ مردم فلات ایران در دل تاریخ است. در این پژوهش، نمونه‌ای تصادفی از همۀ گروه‌های اجتماعی ایران بررسی شد. بررسی «DNA میتوکندریال» نشان می‌دهد، ریشۀ مادری مردمان فلات ایران به زمانی بسیار پیش‌‌تر از آنچه در نظریۀ کوچ آریاها مطرح است، برمی‌گردد. بدینگونه که، اگر آمیختگی‌‌ها و شاخص‌‌های ژنتیکی مربوط به سایر مناطق جغرافیایی را از محتوای ژنتیکی نمونه‌های نوین ایرانی برداریم، اخیرترین نیای مادری ما (MRCA) زمانی حدود ۱۰۵۰۰ تا ۱۱۰۰۰ سال پیش در فلات ایران می‌زیسته است.

امروزه برداشت مجامع علمی این است که، نخستین حضور انسان در فلات ایران چیزی نزدیک به ۶۰ تا ۷۰ هزار سال پیش بوده، و یافته‌های تراشه‌‌ای از محوطه‌‌های پیش از تاریخ نیز همین را نشان می‌‌دهد.

در مطالعات ژنتیک جمعیت، بررسی DNA میتوکندریال که تنها از مادر به فرزندان می‌‌رسد، می‌‌تواند پیشینۀ پشت مادری را نمایان کند. همچنین بررسی بخش فاقد نوترکیبی کروموزوم Y، که از پدر به فرزندانِ پسر می‌‌رسد نیز نمای روشنی از گذشتۀ پدری جمعیت‌‌ها در طی چندین نسل در دسترس دانشمندان می‌گذارد.

برگرفته از نامۀ دکتر مازیار اشرفیان بناب به بنگاه سخن‌پراکنی بی‌بی‌سی:

امروزه شواهد مختلفی از جمله یافته‌های باستان‌شناسی و ژنتیک، این فرضیه که اقوامی از سرزمین‌های دور به فلات ایران مهاجرت کرده‌اند را رد می‌کند.

روی هم رفته، نظریۀ مهاجرت اقوامی از شمال به ایران و جایگزینی اقوام بومی توسط آنان، یک فرضیۀ غلط و نژادپرستانۀ وارداتی است.

به صفحه تلگرام ما بپیوندید، تاربرگ تاریخ روایی ایران:

https://t.me/oldhistor