انسان نئاندرتال گونهای از سردهٔ انسان بود که در غرب آسیا و قسمتهایی از اروپا، آسیای مرکزی و شمال چین (آلتای) سکونت داشت.(محدودۀ زمانی: پلیاستوسن میانی تا پسین، ۰٫۶ تا ۰٫۰۳ میلیون سال پیش)
اولین نشانهها از نئاندرتالهای اولیه به حدود ۳۵۰ هزار سال پیش برمیگردد. ۱۳۰ هزار سال پیش، مشخصههای کامل نئاندرتالها ظاهر شدند و نسل آنها تا حدود ۳۳-۲۴ هزار سال پیش منقرض نشده بود، و شاید ۱۵ هزار سال پیش نسل نئاندرتالها منقرض شده باشد.
برخی ژنها میان نئاندرتالها و انسان امروزی مشترک است. این به آن دلیل است که نئاندرتالها و اجداد انسان نوین با یکدیگر آمیزش داشتند.