ایران آینده
بازنگری در تاریخ قلمرو میانی
ایران آینده
بازنگری در تاریخ قلمرو میانیدرباره من
در حال تبدیل به اندیشکده/ مرکز ملی مطالعات تاریخی (پژوهشگر تاریخ کهن ایران)
ادامه...
١٣٠٠٠ سال پیش یک ستارۀ دنباله‌دار با زمین برخورد کرده است
6 مارس 2012
کلارا موسکوویتز
دانشمندان می‌گویند، دریاچۀ مرکزی «cuitzeo» مکزیک، شامل صخره‌های گدازه‌ای و ریزالماس است که نشان می‌دهد 12.900 سال پیش، ستاره‌ای دنباله‌دار با شدت به زمین برخورد کرده است.(israde و همکاران 2012)
مطالعات و بررسی‌های اخیر این نظریه را پشتیبانی می‌کند که پیرامون 13.000 سال پیش، سنگ فضایی بزرگی به جوّ زمین نفوذ و با سیارۀ ما برخورد کرده است.
پژوهشگران می‌گویند، این برخورد به اندازه‌ای نیرومند بوده است که پوستۀ زمین را گداخت و بسیاری از پستانداران بزرگ و انسان‌ها را نابود کرد. این برخورد باعث آغاز یک دورۀ غیرمعمول به نام «Dryas»(پُرتنش، خشک) شده است.
باور این موضوع که کره زمین برخورد یک ستارۀ دنباله‌دار (comet) را در آغاز دورۀ «dryas» تجربه کرده باشد، تامل‌برانگیز است. زیرا هیچگونه دهانۀ برخوردی (smoking-gun) یا آثار شناخته‌شده‌ای از این دست در زمان فوق، در سیارۀ ما وجود ندارد.
دانشمندان نخستین بار در سال 2007 از ظن خود دربارۀ این رویداد گزارش دادند. آن‌ها امروزه می‌گویند، مکانی در دریاچۀ مرکزی «cuitzeo»، علائم ثبت شده از یک برخورد شامل تشکیل صخرۀ گدازه‌ای با نام «الماس‌های ذره‌بینی و کروی کوچک» که فقط می‌تواند تحت دماهای شدید شکل گرفته باشد را در خود نشان می‌دهد.
پژوهشگران به سرپرستی «ایزابل ایزراد-الکانتارا» از دانشگاه “Hidalgo Michoacana de San Nicólas” مکزیک، مجموعۀ یافته‌ها و اکتشافات خود در این زمینه را در 5 مارس 2012 در مجلۀ «آموزشگاه ملی دانش» منتشر کردند.
این پژوهشگران می‌گویند، «تصویر اسکن‌شدۀ الکترونی موجود نشان می‌دهد، گویچه‌های مغناطیسی یافت‌شده احتمالا بر اثر برخورد یک شهاب‌سنگ آسمانی (سیارک) یا ستارۀ دنباله‌دار ایجاد شده‌اند».(israde و همکاران 2012)
«تد بانچ» دانشمند فضایی و عضو هیئت تحقیقاتی دانشگاه آریزونای شمالی در این باره گفت: «اگر دهانۀ برخوردی نداشته باشید، کمی شکست خورده‌اید. در اینجا، آنچه ما داریم چیزی شبیه به انفجار اجرام در جوّ نزدیک به سطح زمین است. در این حالت، با گذشت زمان تمام مدارک و شواهد اینگونه انفجارها از میان می‌رود. مگر اینکه اثری از خود در پوستۀ زمین بر جای گذاشته باشد».(برخورد نزدیک از نوع ستارۀ دنباله‌دار)
علاوه بر این مکان در مکزیک، دانشمندان نشانه‌های این برخورد را در کانادا، ایالات متحده، روسیه، سوریه و مکان‌های مختلفی در اروپا پیدا کرده‌اند. همۀ این شواهد، در لایۀ نازکی از صخره‌ها که دقیقا به 12900 سال پیش بازمی‌گردد و مدفون شده‌اند، یافت گردیده‌اند.
بانچ به این پایگاه گفت: «اگر شما نشانه‌هایی چنین در یک لایۀ 3 یا 5 سانتی‌متری دارید که دقیقا با همان زمان در منطقۀ گسترده‌ای نیز ثبت شده است و در آنجا مواد با درجۀ ذوب بالا و ریزالماس یافت می‌شود، این نشانه‌ها احتمالا به رویدادی اشاره می‌کند که باید سهمگین بوده باشد».
البته این تنها برخورد از این دست در تاریخ زمین نبوده است. دانشمندان باور دارند در سال 1908 نیز سنگی فضایی بر فراز سیبری منفجر شده که 2000 کیلومتر مربع جنگل «Tunguska» را ویران کرده است.
اگر یک ستارۀ دنباله‌دار که حدود 45 کیلومتر در ثانیه سرعت دارد، با جوّ زمین برخورد کند، تشعشعی از گرمای شدید در حدود 1600 تا 2000 درجه ایجاد می‌کند. چنین دماهایی، علاوه بر ذوب کردن پوستۀ زمین، تحولات بزرگی نیز در انواع حیات زمینی پدید می‌آورد.
در زمانی که برخورد اتفاق افتاد -12900 سال پیش-، عصر یخی کوتاهی در زمین آغاز شد. مشخص شده است که بسیاری از جانوران بزرگ، مانند ماموت، (ماستودون) و ببرهای دندان‌شمشیری نتوانستند در آن دوران زنده بمانند. حتی شواهدی از افول تمدن (انسانی) «clovis» که در آن زمان در شمال آمریکا زندگی می‌کردند، وجود دارد.
با این حال، برخی پژوهشگران باور ندارند که برخورد ستارۀ دنباله‌دار باعث تغییرات آب‌وهوایی در آن زمان شده باشد. اما بانچ می‌گوید، چنین رویدادی تاثیر قابل‌توجهی بر آب‌وهوای زمین داشته است.
بانچ ادامه می‌هد، «ما قصد نداریم این مسئله با اصرار پذیرفته شود. اما باید دانست که چیزی بیش از یک برخورد ساده اتفاق افتاده است. زیرا دقیقا زمانی که شرایط اقلیمی تغییر می‌کند، با کاهش گونه‌های مختلف نیز روبرو هستیم».
با این وجود، پژوهشگران می‌دانند برخی از منتقدان همچنان متقاعد نخواهند شد که در آغاز دورۀ «Dryas»، یک جرم آسمانی با زمین برخورد کرده است. زیرا همیشه افرادی نظریه‌محور وجود دارند که هرگز مسائل نو را باور نمی‌کنند، حتی اگر در آنجا حاضر بوده باشند.
گمان می‌رود آنچه باید انجام شود، گشودن چشم‌انداز برای افرادی است که می‌خواهند داده‌های خود را در این زمینه بررسی کرده و نتیجه‌گیری کنند.
شما می‌توانید کلارا موسکوویتز معاون مدیرمسئول (سردبیر) space.com را در توییتر Twitter@ClaraMoskowitz دنبال کنید.
space.com قدیمی‌ترین پایگاه در علوم فضایی و اخبار اکتشافات در Twitter @Spacedotcom و Facebook می‌باشد.
Meteor Crater: تجربۀ یک برخورد قدیمی
http://m.space.com/14793-comet-earth-impact-younger-dryas.html
