موضوع پایاننامۀ یک پژوهشگر
«بررسی احتمال حضور فیزیکی و سیاسی کهنتر مادها و پارسیان از هزارۀ سوم پیش از میلاد در فلات ایران بر پایۀ مطالعه تطبیقی میان برخی شواهد باستانشناختی غرب فلات ایران و متون میانرودانی، یونانی، ایرانی، ارمنی و سریانی»
این عنوان پایاناننامۀ رشته کارشناسی ارشد باستانشناسی سورنا فیروزی پژوهشگر تاریخ و فرهنگ ایران است. وی پیش از این کارشناسی ارشد خود را در رشتۀ ژنتیک هم گرفته بود.
نشست دفاع وی دوشنبه ۶ بهمن ۱۳۹۳ در دانشکدۀ ادبیات دانشگاه تهران برگزار شد.
این پنداشت که آریاییها از هزاره دوم پیش از میلاد درون فلات ایران شده و پیش از این زمان، مردمانی ناآریایی و از جنس دیگر در سرزمین یاد شده میزیستهاند، موجب شده تا نقصانها و تناقضهای زیادی در باستانشناسی ایران پدید آید.
یکی از این نقصانها، عدم همخوانی چنین فرضیهای با نتایج آزمایشهای ژنتیکی و دیگری مشابهات نادیده گرفته در نوشتههای کهنتر از زمان فرضیۀ یاد شده با استنادهای مدعی درستی چنین فرضیهای است.
در مطالعۀ پیش رو، نخست به بررسی پایههای فرضیۀ یاشد شده پرداخته، سپس آنها مورد نقد قرار گرفته و موارد نقصان آن از دیدگاه منابع نوشتاری میانرودانی ارائه میشوند.
در حال حاضر، مادها و سپس پارسیان هخامنشی، کهنترین دوره از سلسلههای ایرانی حاکم بر فلات ایران محسوب میشوند. در قیاس با باستانشناسی مصر، چین و یونان، بررسیهای کمتعداد و معمولا غیرجامع سندهای کلاسیک و تطبیق آنها با یافتهها و شواهد باستانشناختی، موضوعی است که نه تنها برای موضوع باستانشناسی ماد، بلکه برای کلیت باستانشناسی ایران صورت گرفته است.
از این رو، با توجه به هدف بررسی امکان تطابق گاهنگاری باستانشناختی و تاریخی احتمالا کهنتر مادها و پارسیان در پیوند با شواهد باستانشناختی با دادههای کرونولوژیک و تشریحی متون کلاسیک، به این پرسش پرداخته میشود که آیا گاهنگاری دوره مادی به صورت کنونی درست است و یا اینکه نیاز به بازبینی دارد.
همچنین آیا نوشتهها و نامهای اضافی موجود در سیاهههای دیگر فرمانروایان مادی، آیا قابلیت جایابی گاهنگاری تاریخی در تاریخ ماد دارند یا خیر؟
در این پژوهش دیده شد که نه تنها نشانههای زیادی مبنی بر حضور آریاییها در فلات از زمانهای کهنتر از زمان فرضیۀ مهاجرت وجود دارد، بلکه میتوان هویت برخی از این آریاییها را جستجو نیز نمود.
بر پایۀ گفته و اعتراف حسن طلایی و دکتر فیروزمندی استاد مشاور وی، این نخستین و تنها پایاننامه در مقطع کارشناسی ارشد بوده که تاکنون به شیوۀ نشست دفاع دکترا برگزار شد.
به صفحه تلگرام ما بپیوندید، تاربرگ تاریخ روایی ایران: